بررسی فیلوژنی مگس میوه مدیترانه ای ceratitis capitata بوسیله ژن های میتوکندریایی در استان مازندران

مگس میوه مدیترانه ای ceratitis capitata (dip., tephritidae) از مهمترین و خطرناک ترین آفات درختان میوه در دنیا و ایران می باشد. با توجه به گسترش وسیع این آفت در ایران و خسارت جدی آن به باغات میوه از جمله باغات مرکبات شمال کشور لزوم توجه و مطالعه همه جانبه بر روی آفت به خصوص از جنبه ژنتیکی به شدت احساس می شود. آگاهی از میزان تنوع ژنتیکی و ارتباط شجره شناسی جمعیت ها، در شناخت بهتر کانون های حمله آفت و برنامه ریزی صحیح برای کنترل سودمند می باشد. تاکنون در کشور ما هیچ گونه تحقیقی در ارتباط با تنوع ژنتیکی و روابط تکاملی درون گونه ای مگس میوه مدیترانه ای صورت نگرفته است. نشانگر های میتوکندریایی ابزاری مناسب برای بررسی تنوع ژنتیکی و فیلوژنی موجودات جانوری در دنیا می باشند، لذا در این پژوهش، برای بررسی تنوع ژنتیکی و ارتباط شجره شناسی جمعیت های مختلف مگس میوه مدیترانه ای، از سه نشانگر میتوکندریایی (coi، nd4، nd5) استفاده شده است. بدین منظور نمونه های مگس میوه مدیترانه ای از چند شهرستان استان مازندران جمع آوری گردید. ژنوم هر یک از حشرات بالغ استخراج و سپس dnaاستخراج شده با آغازگرهای coi، nd4، nd5 بوسیله واکنش pcr تکثیر گردید. در نهایت محصولات pcr توالی یابی شد. درخت فیلوژنی به روشmaximum liklihood ، از توالی های آماده شده به همراه توالی های کشور های دیگر، گرفته شده از بانک جهانی ژن ترسیم گردید. نتایج حاصل از این بررسی نشان دهنده ی تنوع ژنتیکی بسیار اندک بین جمعیت های مختلف مگس میوه مدیترانه ای در استان مازندران می باشد. علاوه بر این نشانگرهای coi، nd4، nd5 به ترتیب نشان دهنده وجود چهار، چهار و سه هاپلوتایپ در بین جمعیت های مختلف استان مازندران می باشند. تنوع ژنتیکی و هاپلوتایپی پایین جمعیت ها بیانگر حضور کوتاه مدت مگس میوه مدیترانه ای در باغات مرکبات استان مازندران می باشد. علاوه بر این هاپلوتایپ های موجود در استان مازندران قرابت زیادی با هاپلوتایپ های موجود در کشورهای نوظهور آفت مانند فلسطین اشغالی دارد. واژگان کلیدی: فیلوژنی، مگس میوه مدیترانه ای، ceratitis capitata، mtdna